چگونه دندان‌هاي کودکمان را مسواک بزنيم؟
چگونه دندان‌هاي کودکمان را مسواک بزنيم؟ چگونه دندان‌هاي کودکمان را مسواک بزنيم؟
خراسان نيوز
ايران سلامتي/
شايد پيش خودتان فکر کنيد دندان شيري موقتي است، بنابراين نيازي به مسواک زدن ندارد و اگر هم پوسيده شد «مي‌افتد» و دندان‌هاي دايمي به جاي آن رشد مي‌کند ولي اين تفکر کاملاً اشتباه است چون کمترين اتفاقي که ممکن است در صورت رعايت نکردن بهداشت اين دندان‌ها رخ دهد، انتقال عفونت و ميکروب‌هاي پوسيدگي‌زا، از دندان شيري پوسيده به جوانه دندان دايمي زيرين آن در لثه است، که نقايص ساختماني جبران‌ناپذيري را در مينا و عاج و تکامل جوانه دندان دايمي ايجاد خواهد کرد.
به گزارش دندانه، به جز اين دندان‌هاي شيري در جويدن، تلکم و زيبايي کودک نقش دارند و جا را براي رويش جوانه دندان دائمي زير خود حفظ مي‌کنند. توصيه‌هاي بهداشتي زير که به تفکيک شد در ادامه خواهد آمد، موجب حفظ سلامت و طول عمر دندان‌هاي شيري تا رسيدن زمان افتادن آن‌ها خواهد شد:
از تولد تا ۱ سالگي
تميز کردن دندان‌هاي کودکتان را از ۶ ماهگي همزمان با رويش اولين دندان شيري آغاز کنيد. براي اين‌کار نيازي به مسواک و خمير دندان نيست. فقط مي‌توانيد از يک تکه پارچه تميز و مرطوب استفاده کنيد و روزي يک مرتبه دندان‌هاي نوزاد را تميز کنيد. در صورت اجبار والدين به تغذيه کودک با شيشه پستانک، بهتر است از نوعي سرشيشه‌هاي مخصوص به‌نام سرشيشه‌هاي <ارتودونتيک> استفاده شود، تا احتمال ايجاد مشکلات بي‌نظمي دنداني کاهش يابد. اما جداي از مشکلات ارتودنسي و بي‌نظمي‌هاي دنداني، شير، چه شيرخشک، شير مادر يا شيرهاي پاستوريزه، به‌خصوص اگر شيرين شده باشند، مي‌توانند موجب ايجاد پوسيدگي‌هاي دنداني در کودکان شوند. بنابراين: مراقب باشيد که کودکانتان به خوابيدن با شيشه شير و يا باقي ماندن پستان مادر در دهان عادت نکنند زيرا، ماندن طولاني مدت شير بر روي دندان‌ها موجب ايجاد پوسيدگي دنداني مي‌شود. در صورت امکان بعد از آنکه کودکتان شير نوشيد، دندان‌هايش را تميز کنيد و يا براي پاک شدن بقاياي شير از روي دندان‌هايش به او مقداري آب بخورانيد.
هرگز شيرکودکتان را به کمک، قند، شکر، نبات، عسل و يا موادي مانند اين‌ها شيرين نکنيد. بعد از آنکه کودکتان شير خورد، دقت کنيد تا حتما آروغ بزند زيرا برگشت شير به همراه گاز معده هنگام خواب به دهان و باقي ماندن شير بر روي دندان‌ها، موجب پوسيدگي خواهد شد. از دادن آب ميوه‌هاي شيرين به کودک هنگام خواب پرهيز کنيد.
يک تا ۳ سالگي
از حدود ۲ سالگي يک مسواک مخصوص کودک براي فرزندتان تهيه کنيد و به اندازه «يک نخود» روي آن خميردندان بگذاريد. فرزندتان مي‌تواند خودش مسواک زدن را تمرين کند ولي وظيفه اصلي را در مسواک زدن دندان‌هايش شما بر عهده داريد. تا سن ۶ سالگي که کودک به طور کامل قادر به کنترل عضلات خود باشد، مسواک زدن براي کودک به عهده يکي از والدين است و مسواکي که کودک زير ۶ سال براي خودش بزند. ارزش بهداشتي نخواهد داشت. اگر هنگام مسواک زدن مقاومت مي‌کند، يکي از پدر يا مادر مي‌تواند کودک را سرگرم کند و ديگري دندان‌هايش را مسواک بزند. خميردندان‌هاي ژله‌اي مخصوص کودکان طعم دلپذيري براي آن‌ها داشته و مي‌تواند عاملي براي تشويق آن‌ها به مسواک زدن باشد اما تاکيد روي حجم کم خمير دندان از ان جهت است که کودکان معمولا نمي‌توانند خمير دندان و کف حاصل از آن را در دهان نگه دارند و ناخودآگاه ان را قورت مي‌دهند. خوردن بيش از حد خمير دندان موجب افزايش مقدار فلورايد در بدن و ايجاد لکه‌هاي زرد روي دندان‌ها مي‌شود.
۳ تا ۶ سالگي
فراموش نکنيد در اين سنين نيز مسؤوليت اصلي مسواک زدن دهان کودک با شما است. البته بهتر است به کودک اجازه دهيد خودش نيز مسواک زدن را به تنهايي تمرين کند.
اگر بين دندان‌هاي شيري کودکتان فاصله وجود ندارد و کاملاً به هم چسبيده‌اند، بايد بين دندان‌هايش را نخ بکشيد و اگر پوسيدگي‌هاي زيادي در دندان‌هايش وجود دارد زير نظر دندان‌پزشک از ژل‌ها و دهانشويه‌هاي فلورايددار استفاده کنيد. اين مواد حاوي فلورايد پوسيدگي‌هاي اوليه را ترميم خواهند کرد و از پوسيده شدن بيشتر دندان‌ها پيشگيري مي‌کنند.
ويژگي‌هاي مسواک مناسب براي کودک
مسواک‌هاي موجود در بازار که براي بزرگسالان استفاده مي‌شود، براي بچه‌ها مناسب نيست چون علاوه بر سر بزرگ مسواک که در دهان کودک جا نمي‌گيرد، جذابيت‌هاي ظاهري مورد نياز براي جلب توجه کودک و تشويق او به مسواک زدن را نيز ندارد. اگر اين‌بار براي خريد مسواک براي کودکتان که دندان‌هاي شيري دارد به داروخانه رفتيد قبل از بيرون رفتن از منزل، راهنماي خريد مسواک زير را نگاهي بيندازيد، احتمالاً در خريد مسواک مناسب براي فرزندتان به شما کمک خواهد کرد:
۱- سر مسواک: کوچک باشد تا در دهان کودک جا شود.
۲- دسته ضخيم و پهن: اگر دسته مسواک ضخيم باشد، کودک به راحتي مي‌تواند مسواک را در دستش نگه دارد و کنترل لازم را حين مسواک زدن داشته باشد.
۳- سرموهاي گرد مسواک: سر الياف (موهاي مسواک) در صورتي که گرد باشد، حين مسواک زدن لثه کودک را کمتر تحريک خواهد کرد و احتمال آسيب لثه کودک کاهش مي‌يابد.
۴- مسواک نرم: در بازار ۳ نوع مسواک وجود دارد: نرم (soft) و متوسط (medium) و سفت (hard). از ميان اين ۳ نوع، نوع نرم براي کودک شما مناسب است. چون به دليل زبر نبودن آسيب کمتري به لثه کودک وارد مي‌کند و همچنين موهاي اين مسواک مي‌توانند نواحي بين ۲ دندان را نيز تميز کنند.
مسواک انگشتي
اگر قرار است شما دندان‌هاي شيري کودکتان را مسواک بزنيد، مي‌توانيد اين نوع مسواک را از داروخانه تهيه کنيد. مسواک انگشتي مانند يک کيسه روي يکي از انگشتان شما پوشيده مي‌شود و شما مي‌توانيد به راحتي دندان‌هاي کوچولويتان را مسواک بزنيد.
مسواک برقي
حدود ۴ تا ۵ سالگي مي‌توانيد براي تشويق کودکتان به مسواک زدن، براي او مسواک برقي تهيه کنيد. تحقيقات نشان داده‌اند اين مسواک برتري بر مسواک دستي ندارد ولي در ابتدا شور و شوق استفاده از آن، باعث مي‌شود کودک بيشتر و مرتب‌تر از آن استفاده کند و به بهبود بهداشت دندان‌هاي او کمک کند.
